"Krisi oro ikasteko, hazteko, berrikusteko, aldatzeko eta geure burua berrasmatzeko aukera da". Horrela mintzatu da Ramiro Gónzalez Arabako diputatu nagusia Arabako Batzar Nagusietan, osasun krisiaren eraginpeko legegintzaldi honetako politika orokorrari buruzko lehen osoko bilkuran.

Arabako familiekin duen maitasuna eta enpatia erakutsiz hasi du hitzaldia, elkargoaren ondorioak zuzenean jasan dituztelako19. Jarraian, gobernuaren ekintzei paso eman die krisia osasungintzan, gizartean eta ekonomian izaten ari den ondorioak arintzeko neurriak zerrendatzeko.

Hala, diskurtsoaren zatirik handiena Arabako Foru Aldundiak krisitik ateratzeko prestatutako proiektuak aurkezteko baliatu du. "Lurraldeak behar dituen aldaketak berme osoz abiarazteko moduan gaude. Konfiantza handia dut Arabaren etorkizunean", baieztatu du. Hiru izango dira Arabako etorkizunerako Foru Gobernuaren kudeaketa egituratuko duten ardatzak: gizarte zerbitzuak eta gizarte kohesioa indartzea; susperraldi ekonomikoa, enplegua eta industria berria; trantsizio energetikoa eta klima ekintza.

Bestalde, diputatu nagusiak nabarmendu du egungo krisiaren osteko politika bestelako gobernantza eredu batean oinarritu behar dela, alegia, parte hartzean eta lankidetzan, elkarrizketan eta indarrak batzean. "Elkarrizketarako, akordioetarako eta laguntza eskaintzeko garaia da. Eraikitzeko garaia da, inoiz baino gehiago.

Erronka erraldoi honen aurrean bat egiteko garaia da", nabarmendu du. Testuinguru horretan, oposizioko bozeramaileei urriko Finantzen Euskal Kontseilua deituko diela iragarri du, 2021erako aurrekontua hasieratik adosteko helburuarekin. "Uste dut guztion lana dela susperraldi horretan laguntzea. Foru gobernuaren lana da, baita oposizioarena ere ", azaldu du. Covid19ak sortutako egoerak, Araban ez ezik, planeta osoan ere lehentasunak aldatzera behartu gaitu, eta, horren aurrean, Ramiro Gonzálezek ikuspegi berriarekin egingo dio aurre lurraldearen etorkizunari epe labur eta luzera. Horretarako, krisitik ateratzeko beharrezko eraldaketa egitea helburu duten hainbat proiektu iragarri ditu gaur goizean.

Thinktank: Araba, helburu

Diputatuak aurreratu du aditu eta zientzialari talde batengana jotzeko asmoa duela, ThinkTank elkarlan prozesu bat abiarazteko, lurraldearen erronka berriak identifikatu eta horiei aurre egin ahal izateko. Araba Helburu proiektuaren bidez, Foru Aldundiak hainbat eremutako 200 pertsona baino gehiagoren baterako diagnostikoa izan nahi du, ondoren, gai bakoitzeko adituekin lan egiteko, susperraldi ekonomikoaren, klima ekintzaren, gizarte politika berrien eta gobernantzaren inguruan. "Plan hau aberastu egingo da zientziaren ahotsarekin, adituen ahotsarekin. Ezagutzaren garaia da. Esateko asko dute", azaldu du Gonzálezek.

EtxeanBai

Diputatu nagusiak bere diskurtsoaren zati handi bat arlo sozialean egindako ekintzak azaltzeko erabili du; batez ere adinekoen egoitzetan egindako jarduerak aipatu ditu, kutsadurari eustea eta gaixotasuna kolektibo ahulenean zabaltzea eragoztea ahalbidetu baitute. Halaber, gizarte zerbitzuen sisteman aldaketa sakona egiteko asmoa berretsi du, adinekoak ahalik eta denbora gehien egon daitezen beren familia eremuan, zainketen sektorean enplegua sortzen lagunduz. Horretarako, asmo handiko plan bat sortu du, EtxeanBai izenekoa, ekintza zehatz ugari biltzen dituena. Horrela, Aldundiak Laguntza Pertsonalerako Prestazio Ekonomikoa (LPPE) –laguntzaile pertsonal profesionalak kontratatzeko laguntzak– handituko du, LGSarekin parekatu arte, mendetasunaren 3. graduan.

Zaintzaileak kontratatzea sustatzeko zerga tratamendu onuragarria ere jasotzen du plan horrek. Planak pertsonen prestakuntza ere bultzatuko du, laguntzaile pertsonalen lanean eta adineko eta mendeko pertsonen zaintzan trebatzeko, eta monitorizazio eta laguntza programa bat ere jarriko du abian.

Ekonomiaren eta enpleguaren susperraldia

Krisi ekonomikotik irtetea eta pandemiaren garaian Araban galdutako 5.648 lanpostuak berreskuratzea da Foru Gobernuaren beste helburu nagusietako bat. Ardatz horretan, Gonzálezek lurraldeko sare ekonomikoaren "lehiakortasuna hobetu" behar dela defendatu du. "Arabak inbertsioetarako leku erakargarria izaten jarraitzea nahi dugu, bai eta kalitateko enplegua sortzen duen eredu ekonomikoa indartzen lagundu ere, talentuari eutsi eta hura erakartzeko gai izango den eredua, hain zuzen", laburbildu du.

Testuinguru horretan, prestakuntza eta dibertsifikazioa sustatzeko beharra berretsi du, eta energia berriztagarriak, mugikortasun berria eta digitalizazioa jo ditu etorkizuneko Arabaren arrakastarako gakotzat. Gonzálezek bultzada hori ematen lagunduko duten zenbait adibide aipatu ditu, hala nola Álava Digitaliza laguntza programa edo enpresak digitalizatzeko maileguen finantzaketa, Elkargirekin batera. "Arabak bestelako ekonomia eta industria eredu baterantz jo behar du. Arabako industriaren aldaketa bizkortzeko unea da", adierazi du.

Berrikuntza Irekiko Zentroa

Gaur goizean iragarritako beste proiektu bat Berrikuntza Irekirako Zentro berria da, antzinako Probintzia Artxiboan egongo dena eta 2021eko lehen seihilekorako amaituko dutena. Ekimen aitzindaria da Euskadin, nazioartean oihartzuna izatea helburu duena, eta enpresen, gizarte, kultura eta sormen erakundeen eta eragile akademikoen arteko lankidetza xede duena. "Askotariko gaitasunak eta ikuspegi anitzak modu adimentsuan uztartu nahi ditugu, Arabaren erronkei heltzeko. Jauzi kualitatiboa da berrikuntzaren alorrean", azaldu du Arabako agintariak.

Zerga-neurri berriak eta fiskalitate berdea

Ramiro Gonzalezek Lurraldeko fiskalitatea ere aipatu du. Krisi garaian egonkortasun fiskalak duen garrantzia gogorarazi du, baina berrikuntza garrantzitsuak ere aurreratu ditu. Hori da autonomoentzako PFEZaren hirugarren ordainketa zatikatuaren salbuespena, urriaren 26rako aurreikusia, edo Foru Gobernuak Sozietateen gaineko Zergaren itzulketa aurreratzeko asmoa (enpresa txiki eta ertainei).

Era berean, gaur goizean iragarritako zerga-neurriek enpresei laguntza fiskal berriak emango dizkiete, ibilgailu pribatuaren ordez bizikleta edo garraio kolektiboa erabiltzeko; energia berriztagarrien proiektuetan inbertitzeko pizgarri fiskalak, eta eraginkortasun energetikoa sustatzeko eraikuntzak eta instalazioak bultzatzen laguntzeko onurak, fiskalitate berdea deiturikoan laburbildutako beste neurri batzuen artean.

Izan ere, trantsizio energetikoa eta klimaren aldeko ekintza dira Aldundiak krisitik ateratzeko egin dituen proposamenen hirugarren ardatza. Atal honetan, Klimaraba 2050 estrategiaren aldeko apustua berretsi du diputatuak, "Araba karbonoan neutro izatera heltzeko plangintza, sektore guztientzako justua den trantsizioa eginez".

Energia garbiz autohornitutako herriak

Alor honetan, Enargi Araba sozietate publiko berria aipatu du diputatuak; izan ere, proiektu handiak kudeatuko ditu, hala nola, foru aldundiaren parte hartzea Ekienea parke fotovoltaikoan. Parke hori Euskadiko handiena izango da eta 160.000 pertsona hornituko ditu energia garbiz. Baina tokiko hornikuntza instalazio txikiak ere kudeatuko ditu Enargik. Proiektu txikiagoak dira, eta Arabako hainbat herriri energia berriztagarrien bidez autohornitzeko aukera emango diete. "Tokiko eredu energetikoak bultzatu nahi ditugu, herritarren parte hartzearekin eta inplikazioarekin", azpimarratu du Gonzálezek.

Arabako Foru Aldundiaren estrategian etorkizuneko Arabarako finantzaketa Europan bilatzea ere badago. Horretan lanean ari dira dagoeneko ibilgailu elektrikoa, mugikortasun berria, lurraldearen digitalizazio integrala edo energia berriztagarriak sustatzearekin lotutako proiektuekin.

Azkenik, Ramiro Gonzálezek batasunaren alde egin du eta konfiantza agertu du: "Arabarako proiektu guzti-guztiak gauza daitezen lan egingo dugu. Ez diogu bati ere uko egingo. Krisia gaindituko dugu eta proiektuen alde apustu egiten jarraituko", ziurtatu du.